Thursday, April 15, 2010

Ойрын өдрүүдийн тэмдэглэл

Одоогоос 7 хоногийн өмнө сургуулиа төгсөхөө хойшлуулсан шийдвэрийг бөх зүрхлэн шийдсэнээ гэрийнхэндээ хэлж нэг тийшээ санаа сэтгэл шулуудсанаас хойш сайхан сайхан зүйлс их тохиогоод нүүрэндээ инээмсэглэлтэй амандаа дуу аялаастай алхаад байхыг ажигласан бололтой зарим нэг хүмүүс надаас "чи минь дурлаа юу даа?" гэхийн. Өөө баярлалаа гэхдээ хайрыг дагуулдаг хаврын улиралд нь яснаасаа дургүй Чимэдээ нь дурлахаараа баяртай болохоос илүү ... заза хэлж мэдэхгүйн ерөөсөө нөхдүүдийн шаагилддаг энэ эмзэг хайр дурлал гэгч өвчний дархлаа нь надад хангалттай байдаг эсвэл байнга хамрын ханиад тусаал явдагын шиг байж ч магадгүй ээ хэхэ. Гэхдээ л ойрын хугацаанд гоё гоё үйл явдлууд тохиолдоод аятайхан байгаа цаадахад чинь. Тэхээр БИ нь ямархуу зүйлст хөөрчдөг хүүхэд вэ гэхлээр доорхи л байхгүй юу.
1. Өнгөрсөн 7 хоногийн Баасан гарагт Гадаад Харилцааны Яамнаас Дипломат Алба үүссэний 100 жилийн ойг угтан хэрэгжүүлж буй цуврал лекцэнд очиж суув. Тэр өдөр манай ангийнхан салхинд гарна гээд өмнөх өдөр нь тохиролцоод за зү-дээ тулаад бараг л хамгийн түрүүнд гар хөлөө өргөөд байтал (энэ ангийнхантайгаа үсрээл 4 сар л хамт байсан болохоор салцгаахаасаа өмнө дотносий гэж бодсон юм л даа уг нь) яг цагаа тулахаар тэдний хэлснээр мурьцан хэхэ. Тэгээд тэрхүү лекцийг Лаос, Казакстан,Киргизстан улсуудад ОББЭЭСайд,өөр олон улсуудад атташе болон I,II,III нарийн бичгийн дарга хийж байсан, одоогоор ИЗИС-н багш зөвлөх профессор,ахмад дипломатч Юмбуугийн Сандаг гуай маш хэрэгтэй зүйлсийг сургамжилсан. Гэхдээ нэг балай юм нь салхинд гарахаа л санахаас өөрийг умартсан тэр өдөр мөр гаргах юучгүй оччоод 2 цагийн лекцийг толгойдоо шууд буулгах гэж хичээсэн л дээ. Яамны корридороор алхаж явахдаа ургуулан бодоод ...удахгүй энэ өрөө,ингээл ... гээл төсөөлөөд амжсан шү бас. Өөө нээрээ маргааш (4 сарын 16-ны 9.40-с) семинар дээр бусаддаа юу мэдсэнээ ярьж өгөөрэй гэсэн даалгавар авсан байгаашдэ,гэхдээ санаа зоволтгүй бэлэн.
2. Нэг дотны найз маань хайр сэтгэлийн асуудлаас болж үл ойлголцоод БӨӨН БӨӨН юм болсон хэдий ч хурдан хугацаанд бүүүүүүр гоёоор шийдэж чадсан.
3. Хүндэлж биширч явдаг бичсэн нийтлэл, гаргасан ном бүрийг нь уншиж ойлгохыг санаархаж мэргэжлийнхээ хувьд түүн шиг болох юмсан гэж мөрөөддөг хүнээс мэйл ирсэн гэжуга. Хэд хоногийн өмнө сууж буй буюу сууж байсан улсуудынх нь дипломат ёслолын онцлог болон ер нь энэ хариуцлагат ажлынх нь талаар сонирхон асуусан мэйл бичихэд асар богино хугацаанд хариу ирүүлж өөрийн гаргасан "Миний амьдралын тойрог" номыг уншихыг зөвлөсөн юм. Гэтэл өчигдөр номоо уншсан бол ойлгоогүй зүйл байвал асуу мөн судалж буй сэдвээ явуулвал нэмж хэлж өгөх зүйлс байна гэсэн үнэхээр баярламаар захиа хүлээж авсан.
4. Өнөөдөр: БСШУЯ, ШУА-аас санаачлан оюунлаг нийгэмд мэдлэг, мэдээлэл түгээх зорилгоор зохион байгуулж буй “ЭРДЭМТДИЙН ҮГ” цуврал лекцийн эхнийх болох “Монголоо хөгжүүлэхийн тулд эхлээд Монголоо мэдэцгээе” сэдвээр уншсан Олон улсын монгол судлалын холбооны ерөнхийлөгч, Монгол Улсын хөдөлмөрийн баатар, академич Ш.Бира гуайн лекцийг сонсоод төгсгөлд нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгч асан П.Очирбат гуайн үгийг сонссон. Энэ цуврал лекцний гол зорилго нь шинжлэх ухаан, энгийн иргэд хоорондын харилцаа тасарцан учраас тэднийг ойртуулах нэг арга нь энэ юм. Одоо манай нийгэмд хоосон толгой, хоосон ходоод хамгийн асуудал болж байна. Хоосон ходоодыг бол яаж ийгээд Эрээний шаараар дүүргэж болох мөн малтайгаа байсан цагт өлсөөд үхэхгүй байх харин хоосон толгойг цаг алдалгүй бодох цаг нэгэнт болжээ гэж академич Ш. Бира гуай "хүмүүн, тэнгэр, газар 3-ын нэгдэл нь Монгол" гэсэн лекцээ эхэлсэн. Хүмүүн, тэнгэр, газар гэж нэрлэсэн болон 4 сарын 15 гэдэг өдөр бас их учиртайн билээ. За а тэгээд
1. Шинжлэх ухааныг Шинжлэх ухаан буюу Европоос гаралтай голчлон туршлаган дээр үндэслэгдсэн, Шинжлэх ухаан бус буюу Дорно дахинаас гаралтай чанадад хүрсэн оюуны шинжлэх ухаан гэж 2 ангилж үздэг. Тиймээс энэ 2-ын тэнцвэрийг л олж чадвал хүн төрөлхтөн сайхан амьдарна.
2. Төв Азийн соёл иргэншлийн түүх бол суурьшмал болон нүүдлийн соёл иргэншлийн нэгдэл юм гэдгийг ЮНЕСКО-гоос хүлээн зөвшөөрсөн. Нүүдлийн соёл иргэншил нь байгаль цаг уур амьсгал газарзүйн байрлалаасаа шалтгаалсан биеэ даасан,өөрөө өөрийгөө аваад явчдаг онцлогтой учраас одооны зарим хүний хэлдгээр нүүдлийн мал аж ахуй гэж нэрлэгдэхээр л хөгжихгүй юм шиг ойлголт биш.
3. Шашныг маш нухацтай ойлгож ухаалгаар шүтмээр мэт ажиглагддаг. Одоогийн бидний шүтдэг буддизм бол үндэсний шашин гэж хэлж болмооргүй зүйл. Цаашлаад шашнаараа холбогдсон Монгол-Төвд-Хятадын харилцааны ирээдүй яах нь тодорхой бус.
4. Үндэсний үзэл: оюун санааныхаа эрүүл мэндэд анхаарч бахархах зүйлсийнхээ талаар мэдлэгтэй байж бахархах их чухал. Хоцрогдсон юмсыг хэтэрхий товойлгох шаардлагагүй, цаг үеэ мэдрэх.
5. Дэлхий дахинд Монгол судлал хэрхэн хөгжиж байгаа талаар дурьдахад шинжлэх ухаан хүчтэй талдаа л үйлчилдэг.
гэх мэтчилэн үнэхээр сонирхолтой цаашид уншууштай бодууштай судлуустай зүйлсийг багтаасан сайхан яриа болсон. Миний хураангуй учир дутагдалтай учраас сонсож амжаагүйнүүдэд дахин боломж олдоно гэдэгт итгэлтэй байна.
П. Очирбат гуай болохоор хүн төрөлхтөн бид ашгийнхаа төлөө байгаль орчноо сүйтгэхдээ ухаалаг байгаач ээ хэдий овоолгоостой алт доллар байлаа ч цэнгэг агаар цэвэр усгүй бол амьдралгүй.

За а тэгээд лекцний үеэр болон дуусахад шүүмжлүүштэй хэд хэдэн зүйлс ажиглагдсанаа хэлэхгүй өнгөрч чадахгүй нь: миний ард гурав дөрвөн оюутнууд сууж байсын гэтэл худалч хүнд 2 үгний нэг нь хараал, тэгээл шал дэмий юм яриад энэтэр гээл өөрийнхөө цагийг бараад сонсох хүмүүст садаа болоод суугаад байхийн. Мөн манайхны ихэнх нь ямарваа лекц ярианд заза суучий эсвэл өө ийшээ нэг ороод гардийнму гэсэн ямар ч зорилгогүй ирдэг юм шиг ажиглагддаг. 2-хон цагийн яриаг тэвчээртэй сууж чадахгүй эсвэл ажлаа зохицуулж гарч ирээгүй аятай утсаар яриад л, гарч гүйлдээд байхийн хэрэг юу байна аа. Дараагийнх нь: "за өнөөдөр сайхан лекц уншсан академич Ш. Бира болон П. Очирбат нарт баярлалаа" гэж хөтлөгч хэлэнгүүт пир пар гээл гарах гээл дайрчих юм аа. Тэрчинь уг нь дор хаяж хүндэт зочдоо суудлаас нь бостол хүлээдэг баймаар, тэгдэг болмоор.

Өөө төгсгөлд нь мөн нэг баяртай үйл явдал гэвэл өнгөрсөн зун энд ирэхэд нь гайгүй дотны найзууд болцгоосон америк эмэгтэйгээс маань хэдэн ногоон өгнө гэсэн оюутан бидэнд мөнгөний хэрэг хэзээд л илүүддэггүйшдээ.
Ааан мөн өчигдөрхөн номын санд ном бүртгээд ажлаа хийгээд зогсож байтал нэг санаа орж ирээд хэрэгжүүлж эхэлсэн их сонирхолтой үр дүн гарах юм шиг байналээ удахгүй өөр байдлаар танилцуулна гэж бодож байгаа.
Гоё байна аа гоё байна.

Тогтоол ус амархан мууддагийн адилаар хөдөлгөөнгүй байх л урам зориггүй үхширмэл байдалд оруулдаг.

1 comment:

  1. их юм сонсчээ, бас гоё байгаад баяр хүргэе, хэхэ

    ReplyDelete